dinsdag 27 januari 2015

Nogmaals terugverdientijd, interne opbrengstvoet, return on investment

Het vorig jaar schreef ik al een paar keer over verschillende manier om de opbrengst van een investering uit te drukken. Ik druk de meeste investeringen uit in de rente (iets nauwkeuriger, de "interne opbrengstvoet"), maar er zijn ook andere getallen die in sommige situaties geschikter zijn. Een overzicht.


Terugverdientijd
Terugverdientijd is de duur hoe lang het duurt voordat een investering is terugverdiend. Het is de berekenen door de investering te delen door de besparing per jaar. Als je zonnepanelen koopt van E1000,-, en de elektriciteitsbesparing is E100,-, dan is de terugverdientijd 10 jaar.
Deze term wordt vaak gebruikt bij risicovolle investeringen, waarbij het nog niet duidelijk is hoe lang de investering meegaat. De terugverdientijd zegt dan over hoeveel jaar je de schaapjes weer op het droge hebt. Goede voorbeelden zijn duurzame investeringen zoals zonnepanelen, zonneboilers en pelletkachels. De terugverdientijden van deze produkten zijn nog steeds aan het dalen, dus het risico wordt steeds kleiner. En dat is goed, want je weet nooit wanneer het produkt kapot gaat, wat er gaat gebeuren met de energieprijs, of dat je misschien wordt gedwongen om te verhuizen.
Het nadeel van de terugverdientijd is dat het niets zegt over de winst. Wat als een produkt een terugverdientijd heeft van 10 jaar, maar een verwachtte levensduur van 9 jaar?

Rendement oftewel Return on investment (ROI)
De ROI is de winst gedeeld door de investeringskosten.
ROI is interessant in gevallen waar je eenmalig een investering doet, en eenmalig de winst ontvangt. Een voorbeeld is spaarzegels van AH: na voor E49,- kopen kan je E52,- uitbetaald krijgen. De ROI is hier E3,-/E49,-, dus ruim 6%.
Deze term zegt helaas niets over de tijdsduur en het moment van de investering. Als je elke maand voor E49,- zegels spaart, dan gaat het redelijk hard. Maar wat al je er 3 jaar over doet om zoveel zegeltjes bij elkaar te sparen? Dan had je waarschijnlijk beter E49,- op de bank kunnen zetten en rente kunnen opstrijken.

Winst
Winst is simpelweg de verdiensten minus de investeringen. Hoewel dit een open deur lijkt, wordt deze term vaak over het hoofd gezien. Vooral bij kleine bedragen kan je afvragen of de winst opweegt tegen al het werkt dat er bij komt kijken. Neem wederom de spaarzegels van de Albert Heijn. Voor E49,- aan zegels krijg je E52,- uitgekeerd, dus de ROI is 6%. Dit klinkt heel aantrekkelijk, maar hoeveel gedoe heb je om een winst van slechts E3,- te maken? Met het verzamelen, plakken en inleveren ben je zo een half uur kwijt. Is 6,- per uur de moeite waard? (Het is maar een voorbeeld, ik weet dat je tegenwoordig ook met je bonuskaart kunt sparen).
Een ander voorbeeld is overstappen van spaarrekening. Het klinkt aanlokkelijk om naar een andere bank te gaan als deze bank 0.1% hogere rente heeft. Maar overstappen betekent ook een hoop papieren invullen, en minder overzicht als geld over meerdere banken verspreid is.
Weegt dat op tegen slechts 1,- extra per jaar per E1000,- spaargeld?

Interne opbrengstvoet, of effectief rendement
De beste definitie voor de opbrengstvoet is "als ik het geld op de bank had gezet en het saldo is op het einde hetzelfde als van mijn investering, welke rente had deze rekening dan moeten hebben?". Stel ik koop zonnepanelen voor E1000,-, en ik bespaar hiermee 20 jaar lang E100,- per jaar. Na 20 jaar heb ik dus E1000,- winst gemaakt. De vraag is nu: als ik dit geld niet in zonnepanelen had gestopt, maar op een bankrekening had gezet. Hoeveel rente had die rekening moeten hebben om na 20 jaar E2000,- op de rekening te hebben staan? Het antwoord is ongeveer 7,75%. In dit geval gunstiger dan de meeste hypotheken dus.
Dit is meteen het grote voordeel: het is eenvoudig te vergelijken met spaarrekeningen en hypotheekaflossingen. Die werken immers ook met rentepercentages. Ook kan deze term omgaan met periodieke kosten/opbrengsten, of zelfs hele onregelmatige kosten.
Het nadeel van deze term is dat hij moeilijk zelf te berekenen is (gelukkig is er wel een excel functie, IR), en wellicht is de term niet gemakkelijk te begrijpen. Ook zegt deze term weinig over het risico van de investering. Hiervoor is de terugverdientijd geschikter.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten